شانه یخ زده

شانه منجمد یا به اصلاح دیگر شانه یخ زده (Frozen Shoulder) که تحت عنوان کپسولیت چسبنده

نیز شناخته می شود عدم توانایی در بردن بازو به بالای سر یا حرکت دادن بازو در جهت های مختلف ابتدا به دلیل درد و سپس به دلیل گرفتگی است.

این عارضه چهار مرحله دارد: درد، گرفتگی، انجماد و ذوب شدن. دوره بهبودی طبیعی برای شانه منجمد (در صورتی که اقدامی انجام ندهید) از درد اولیه تا ذوب شدن و رفع علائم 2 تا 3 سال است.

چهار مرحله شانه منجمد

مرحله اول: درد

درد غیرقابل تحمل بوده و به نظر می رسد حالتی که بازو در آن راحت باشد وجود ندارد. خوابیدن در این وضعیت به دلیل درد شدید دشوار است.

مرحله دوم: گرفتگی

پوشش اطراف مفصل شانه (معروف به کپسول) به استخوان چسبیده و در نتیجه تلاش می کنید شانه خود را تا حدی به دلیل درد و اندکی به دلیل ثابت ماندن در یک وضعیت حرکت دهید.

مرحله سوم: انجماد

کپسول کاملاً به استخوان چسبیده است و شانه را نه به دلیل درد بلکه به دلیل گرفتگی نمی توان حرکت داد.

مرحله نهایی: ذوب شدن

کپسول در حال شل شدن است و منجر به حرکت شانه می شود.

چه عواملی باعث ایجاد شانه منجمد می شود؟

شانه منجمد می تواند پس از آسیب دیدگی شانه یا بازو و به خصوص به دلیل بی حرکت ماندن بازو در آویز دست ایجاد شود.

این بیماری همچنین می تواند بعد از عمل شانه، جراحی قلب باز یا درمان سرطان سینه (پس از عمل جراحی یا هنگام رادیوتراپی) ایجاد شود. گاهی نیز دلیل مشخصی برای این مشکل وجود ندارد.

شانه منجمد در بازوی غیر غالب زنان یائسه و همچنین در صورت ابتلا به دیابت، تجربه سکته مغزی یا مبتلا بودن به بیماری پارکینسون شایع تر است.

به نظر می رسد تمایل ژنتیکی نیز برای شانه منجمد وجود دارد.

این مشکل همچنین با سابقه بیماری خانوادگی به نام انقباض دوپویترن که در آن تاندون های انگشت حلقه و انگشت کوچک کوتاه شده و انگشتان دست نمی توانند صاف شوند ارتباط دارد.

چگونه می توانم بفهمم شانه منجمد دارم؟

اولین علائم شانه منجمد در زنان و مردان متفاوت است. شاید یک زن در بستن سینه بند و یک مرد در بیرون آوردن کیف پول از جیب پشت شلوار خود مشکل داشته باشد.

ممکن است هنگام بستن کمربند ایمنی یا گرفتن بلیط از دستگاه در پارکینگ نیز در شانه احساس درد داشته باشید.

متخصص فیزیوتراپی در یک معاینه سریع از شما می خواهد آرنج های خود را 90 درجه خم کرده و در کنار خود نگه دارید و سپس ساعد را به سمت بیرون حرکت دهید.

در سمتی که درد دارید قادر به حرکت دادن کامل بازو نخواهید بود

فیزیوتراپی شانه منجمد یا شانه یخ زده

ماساژ، درمان های دستی یا استفاده از سوزن خشک در مراحل اولیه که بخاطر درد نمی توانید شانه خود را حرکت دهید به دلیل بسیار واکنش پذیر بودن پوشش مفصل باعث افزایش علائم می شود.

شما در این مرحله به موارد زیر نیاز دارید:

مشاوره درباره چگونگی حمایت از بازو هنگام خوابیدن
استراتژی هایی برای به حداقل رساندن رانندگی چرا که این عمل علائم شما را وخیم تر می کند.
حمایت از ساعد با قرار دادن آن بر روی صندلی در محل کار برای کاهش بار گرانشی بازو

شاید متوجه شوید که گرما، سرما یا طب سوزنی به کاهش درد شما کمک می کند. این یک مورد آزمایش و خطاست چرا که افراد متفاوت هستند.

لیزر سطح پایین می تواند برای تسکین درد مرحله اولیه مؤثر باشد. بستن شانه می تواند درد شانه را به حداقل رسانده و به خوابیدن کمک کند.

در این مرحله، شل کردن قسمت میانی کمر بین تیغه های شانه (در صورتی که هیچ افزایش دردی نداشته باشید) می تواند باعث فعالیت بهتر عضلات تیغه شانه شده و به بهبود وضعیت شانه کمک کند.

متخصص فیزیوتراپی احتمالاً تمرینات سبکی مانند قرار دادن یک بازو بر روی میز و چرخاندن بازوی دیگر و یا حرکت دادن انگشتان به سمت بالا بر روی یک دیوار را توصیه می کند.

اگرچه تمام این فعالیت ها نباید درد به همراه داشته باشند و یا درد شما را تحریک کنند.

گاهی متخصص فیزیوتراپی یک دستگاه کشش خانگی به شما می دهد که بتوانید به آرامی در منزل خود تمرین کنید.

در مراحل گرفتگی و ذوب شدن شاید متوجه شوید که درمان دستی، ماساژ، درمان نقاط ماشه ای و سوزن خشک توسط متخصص فیزیوتراپی به بهبود تحرک شانه کمک می کند.

هر نوع درمان ارائه شده نباید علائم را افزایش دهد بنابراین مهم است که در صورت احساس درد به متخصص خود اطلاع دهید.

این احتمال وجود دارد برای بهبود نحوه تثبیت عضلات گرداننده بازو و تیغه های شانه به شما یک برنامه تمرین خانگی و همچنین برخی تمرینات کششی داده شود.

تاثیر فیزیوتراپی در درمان شانه یخ زده

هیچ درمان، جراحی یا اقدام مؤثر دیگری برای بهبود شانه یخ زده مشخص نشده است. اگرچه آزمایشات فردی نشان داده است که برخی درمان ها می توانند مفید باشند اما از کیفیت کافی برای استفاده برخوردار نیستند.

آزمایشات دیگر نشان داده اند که برخی روش های درمانی در ابتدا باعث ایجاد تغییر می شوند اما در طولانی مدت هیچ تفاوتی ایجاد نمی کنند.

بر اساس شواهد اگرچه این وضعیت به خودی خود برطرف می شود اما بسیاری از افراد بدون هیچ گونه مداخله مانند فیزیوتراپی شخصی یا برنامه کلاسی دامنه حرکتی خود را به طور کامل باز نمی یابند.

فیزیوتراپی در مرحله ذوب شدن می تواند یک استراتژی عالی برای بازیابی هرچه بیشتر حرکات و تمرین مجدد ماهیچه هایی باشد که ماه ها بی استفاده بوده اند.

این روش درمانی به شما کمک می کند تا یک شانه (و بازوی) سالم، قوی و قابل استفاده داشته باشید اما باید مراقب باشید که فشار اضافی بر این قسمت وارد نکنید.

در خانه چه کاری می توانم انجام دهم؟

بهترین کاری که می توانید در خانه انجام دهید این است که هنگام خوابیدن مطمئن شوید بازو با یک بالش حمایت می شود چرا که نخوابیدن باعث دشوار شدن زندگی می شود.

باید تلاش کنید رانندگی را به حداقل برسانید زیرا این امر منجر به بدتر شدن علائم می شود.

می توانید تمرینات آونگ را امتحان کنید (قرار دادن یک بازو بر روی میز و چرخاندن بازوی دیگر به جلو وعقب).

حرکت دادن انگشتان دست بر روی دیوار در حمام مفید است چرا که آب گرم باعث کاهش اسپاسم ماهیچه ها شده و می توانید میزان پیشرفت خود را با استفاده از کاشی ها اندازه گیری کنید.

حفظ قدرت شانه و قسمت بالای بدن با استفاده از تمریناتی که درد به همراه نداشته باشد می تواند به بهبود آسیب دیدگی و توانایی استفاده از شانه کمک کند.

چه مدت طول می کشد تا بهتر شوم؟

شانه منجمد یا شانه یخ زده از دردناک ترین شرایط اسکلتی عضلانی است که مرحله درد آن حداقل 3 تا 6 ماه ادامه دارد.

در این مرحله شما می توانید هر کاری را برای به حداقل رساندن علائم خود انجام دهید و این بدان معناست که در صورت طولانی تر شدن درد حتی کار کردن را برای چند هفته متوقف کنید.

مرحله گرفتگی خیلی دردناک نیست اما می تواند ناامید کننده باشد چرا که نمی توان بازو را به راحتی حرکت داد و این امر باعث محدود شدن فعالیت های روزانه می شود.

در این مدت می توانید برخی حرکات کششی ملایم انجام دهید تا دامنه حرکت خود را بهبود ببخشید. احتمال دارد 2 تا 3 سال طول بکشد تا بازوی شما دوباره به حالت عادی بازگردد.