آناتومی گردن

یكی از انعطاف‌پذیرترین نواحی در ستون فقرات، ناحیه گردنی (سرویكال) است. ستون فقرات گردنی شامل هفت مهره و دیسک‌های بین مهره‌ای است. این مهره‌ها با تحمل وزن سر، عامل حرکات متنوع آن نیز هستند. ریشه‌های عصبی مربوط به اندام‌های فوقانی از میان مهره‌های گردن عبور کرده و سپس به نواحی بازو، ساعد و انگشتان دست امتداد می‌یابند. عضلات بسیاری در ناحیه گردن وجود دارند. بعضی از آنها از ناحیه پس سری تا مهره‌های سینه‌ای کشیده شده‌اند.
عروق خونی، اعصاب و ساختمان‌های بالاتنه را به سر متصل می‌كنند: سرخرگ كارتید، سیاهرگ وداجی، سیاهرگ نایی، سیاهرگ مهره‌ای، غده تیروئید، اعصاب گردنی و شبكه عصبی بازویی.

این ساختمان‌ها در فضای فشرده محدودی قرار گرفته‌اند. بنابراین اگر یك منطقه آسیب ببیند، احتمالا ساختمان‌های دیگری نیز از این آسیب متأثر می‌شوند. در نتیجه زمانی كه با درد ناحیه گردن مواجه می‌شوید، این احتمال وجود دارد كه علت این درد به منابع دیگری مربوط شود كه از جمله آنها می‌توان به تورم گره‌های لنفاوی، برجستگی دیسك بین مهره‌ای (زمانی كه دیسك گردن جابجا شود)، پیچ خوردگی رباط و كشیدگی عضله اشاره كرد. با این وجود كمتر اتفاق می‌افتد كه راجع به اهمیت گردن فكر كنید. در ضمن وقت كمتری را به اجرای تمرینات تقویتی گردن اختصاص می‌دهید. تنها كسانی كه از اهمیت این موضوع آگاه دارند، ورزشكارانی هستند كه رشته ورزشی آنها مستلزم تماس بدنی است.

ساختار عضلاني:

عضلات جناغي چنبري پستاني ، طويل گردني ، راست راسي قدامي ، طويل راسي و نردباني خلفي، مياني و قدامي ، عضلات موجود در اين ناحيه مي باشد که حرکات تا شدن ، باز شدن و چرخش ها را براي سر شما امکان پذير مي کنند .
قوي کردن اين عضلات مي تواند تا حدي از درد در ناحيه گردن در ميانسالي را کاهش دهد
تفاوت عمده‌ای میان عضلات گردن و عضلات اندام‌ها وجود دارد. در مورد اندام‌ها باید گفت كه یك عضله (نظیر عضله بازویی چپ) به مجموعه‌ای از استخون‌ها (واقع در بازوی چپ) متصل است. برخلاف آنچه گفته شد عضلات گردن روی یك ساختمان كلی (نظیر جمجمه یا مهره‌های گردن) فعالیت می‌كنند. به این منظور، عضلات طرفین گردن طوری قرار گرفته‌اند كه یك عضله در هر طرف گردن وجود دارد. گردن مركب از چند عضله مختلف است. اما فقط چند تا از آنها به تنهایی روی مهره‌ها فعالیت می‌كنند. در این جا راجع به عضلاتی كه حنجره(حاوی طناب‌های صوتی) و حلق (گلو) را تحت كنترل قرار می‌دهند بحث نمی‌كنیم.

عضله ترقوی- ماستوئیدی

نام این عضله حاوی اطلاعات ارزنده‌ای است. زیرا محل استقرار سر ثابت و متحرك این عضله را به خوبی نشان می‌دهد. این عضله دو طرفی از دو منطقه جناغ سینه و ترقوه شروع می‌شود. ترقوی به طرف بالا و پهلو امتداد داشته، به زایده ماستوئیدی استخوان گیجگاهی متصل بوده و سر متحرك این عضله را تشكیل می‌دهد. برجستگی كوچكی كه در قاعده جمجمه و پشت گوش احساس می‌كنید محل دقیق زایده مستوئیدی را به خوبی نشان می‌دهد. زمانی كه یكی از عضلات ترقوی- ماستوئیدی فعال می‌شود سر به طرف عضله فعال كج می‌شود. زمانی كه دو عضله با هم فعالیت می‌كنند گردن به جلو خم می‌شود و این عمل از طریق حركت چانه به طرف سینه میسر می‌شود.

عضله مهره‌ای رأسی

این عضله، بخشی بزرگ و فوقانی (به طرف سر) عضله مهره‌ای را تشكیل می‌دهد كه در قسمت اعظم طول بخش میانی پشت امتداد دارد. بخش رأس (سر) عضله مهره‌ای از طرفین زایده‌های خاری (برجستگی وسط مهره) قفسه منشعب شده و در محل اتصال به زایده ماستوئیدی، سر متحرك عضله را تشكیل می‌دهد. زمانی كه دو عضله چپ و راست با هم فعالیت می‌كنند، گردن و سر كشیده می‌شود.

عضله نردبانی قدامی

عضله ترقوی- ماستوئیدی، عضلات نردبانی قدامی، میانی و خلفی را تا حدی پوشش می‌دهد. عضله نردبانی قدامی از زایده‌های عرضی (برجستگی كناره‌های هر مهره) بخش میانی ۳ یا ۴ مهره گردنی سرچشمه می‌گیرد. این عضله به طرف پایین و پهلو كشیده شده و سر متحرك آن در ناحیه دنده اول به وجود می‌آید. عمل این عضله سبب می‌شود منطقه گردنی ستون مهره‌ها خم شود.

عضله نردبانی میانی

عضله نردبانی میانی بزرگ‌تر از سایر عضلات نردبانی است. سر ثابت آن در ۶ مهره گردنی قرار دارد. عضله نردبانی میانی نیز همچون عضله نردبانی قدامی به پایین و پهلو كشیده می‌شود و سر متحرك آن در دنده اول قرار دارد. بین دو عضله نردبانی میانی و قدامی، روزنه‌ای وجود دارد كه توسط اعصاب و عروق خونی مهمی كه به عضلات بازو و بالاتنه كشیده می‌شوند، پر می‌شود. عمل این عضله سبب می‌شود مهره‌های گردنی خم شده و به طرف مخالف بچرخند (عضلات سمت چپ، سر را به طرف راست می‌چرخانند).

عضله نردبانی خلفی

معمولا عضله نردبانی خلفی كوچك‌تر از دو عضله نردبانی دیگر است. این عضله از پشت زایده عرضی ۲ یا ۳ مهره گردنی تحتانی منشعب می‌شود. عضله نردبانی خلفی به طرف پایین كشیده شده، بین عضله نردبانی میانی و عضله بالا برنده كتف قرار گرفته از دنده اول عبور كرده و با دنده دوم یا سوم ارتباط پیدا كرده و سر متحرك این عضله را تشكیل می‌دهد. این عضله، مهره‌های گردنی را منقبض كرده و می‌چرخاند.

عضله طویل

نام این عضله به این علت انتخاب شده است كه جزو عضلات دراز بدن است. در واقع عضله طویل، بخش فوقانی عضلات راست كننده مهره‌ها را تشكیل می‌دهد. این عضله از زایده عرض مهره‌های گردنی شروع شده و در زایده عرضی مهره‌های فوقانی (به طرف بخش فوقانی سر)، سر متحرك عضله را به وجود می‌آورد. زمانی كه عضله طویل یك طرف گردن فعالیت كند، گردن به پهلو خم می‌شود؛ اما زمانی كه هر دو عضله طویل با هم فعالیت كنند، عضله را نیز می‌كشند.

 اعصاب جلوي گردن 

 پوست روي عضله ي  Trapezius  در پشت گردن و پوست پشت كاسه ي سر تا ورتكس شاخه هاي خلفي c2 تاc5 را به صورت سگمنتال دريافت مي كند.

عصب اكسيپيتال بزرگ ( ( Great  Occipital  Nerve   ازشاخه ي خلفي عصب c2 جدا مي شود.

پوست جلوي گردن و همچنين طرفين گردن شاخه هاي قدامي اعصاب  c2 تا c4 را از طريق شاخه هاي گردني دريافت مي كند. ضمنا اين شاخه هااز زير كنار خلفي   Sternocleidomastoid ظاهر مي شوند.

عصب اكسيپيتال كوچك (Lesser  Occipital  Nerve ) ازc2 بعد از دور زدن عصب شوكي در طول كنار خلفي عضله اي استرنوكليد و ماستوييد به بالا مي ايد تا به پوست بخش خارجي ناحيه ي  Occipital  و سطح داخلي لاله ي گوش وارد مي شود.

عصب جلدي عرضي (Transverse Cutaneous Nerve) ازc2  و c3 از پشت بخش مياني كنار خلفي عضله ي استر نو كليد ماستوييد ظاهر مي شود. سپس در عرض عضله به جلو آمده و با دادن شاخه هايي به پوست سطوح قدامي و خارج گردن از تنه ي مانديبل تا جناغ ادامه مي يابد.

عصب سوپراكلا ويكولار (Supraclavicular Nerve ) ازc3 و c4 از زير كنار خلفي عضله ي استرنو كليد و ماستوئيد ظاهر مي شود ودر نيمه ي خارجي گردن به پايين آمده و باعبور از روي ديواره ي قفسه ي سينه و ناحيه ي شانه تا سطح دنده ي دوم پايين مي آيد.

عصب سوپراكلاويكولار

سوپراكلاويكولارداخلي كه از روي انتهاي داخلي ترقوه عبوركرده وبه پوست تا صفحه ي مياني عصب دهي مي كند.
سوپراكلاويكولاربينا بيني كه ازروي بخش مياني تر قوه مي گذرد وبه پوست ديواره ي قفسه ي سينه وارد مي شود.
سوپرا كلاويكولار خارجي كه از روي انتهاي خارجي ترقوه مي گذرد وبه پوست روي شانه و نيمه ي فوقاني عضله ي دلتوئيد وارد مي شود همچنين به سطح خلفي شانه تا خار كتف نيز عصب مي دهد .

 

سلام